Opublikowane ostatnio dane statystyczne podają trzy kluczowe liczby :
średnia płaca w Tajlandii to kwota 15,400 baht * ,
płaca minimalna w prowincji Chiang Mai to 348 baht ** dziennie,
płace rosną w tempie 2,2 % rok do roku.
W Tajlandii opłaca się studiować
Analiza płac ujawnia duże rozpiętości w zarobkach. Ludzie posiadający dyplomy uniwersyteckie są premiowani, a ich dochody są kilkukrotnie wyższe od przeciętnej krajowej.
Najwyższe płace są w Bangkoku, metropolii zamieszkałej przez 10 milionów ludzi, siedzibie wielu multi narodowych korporacji.
W stolicy Tajlandii dochód nominalny na osobę w dolarach amerykańskich jest równy dochodowi w Polsce i wynosi 19,700 USD rocznie. Dla całego kraju dochód narodowy wynosi tylko 7,000 USD.
W prowincji Nan na północy kraju, która czerpie głównie dochody z rolnictwa i turystyki nie ma żadnego przemysłu i większość pracowników zarabia równowartość płacy minimalnej, tj. około 9,000 baht miesięcznie. Pensje pracowników KFC, czy magazynierów nie przekraczają kwoty 10,000 baht. Nauczyciele w szkołach podstawowych i średnich mają zarobki dochodzące do 18,000 baht.
Społeczeństwo Tajlandii wraz z Singapurem starzeje się najszybciej w regionie i pula aktywnych zawodowo Tajów osiągnęła maksymalną liczbę 40 milionów. Mieszkając na ranczo w Nan borykam się z problemem pracowników sezonowych. Kwoty płacone przeze mnie przekraczają płacą minimalne w miasteczku prowincjonalnym i wynoszą przykładowo : dniówka ogrodnika 400 baht, a dniówka murarza 600 baht. Przewiduje w najbliższych latach znaczną presję płacową ze względu na kurczenie się grupy ludzi aktywnych zawodowo.
Zarobki w Bangkoku
Przez ostatnie 50 lat liczba mieszkańców Bangkoku potroiła się i nadal rośnie w tempie ponad 1 procenta rocznie. Tajowie emigrują do stolicy skuszeni perspektywą wysokich zarobków. Koszty życia w metropolii są wysokie i dla większości ludzi bez wysokich kwalifikacji zarobki pozwalają na skromne przeżycie. Wychowanie dziecka to ogromny wysiłek finansowy i masowa urbanizacja Tajlandii przekłada się bezpośrednio na drastyczny spadek dzietności kobiet Tajskich, który obecnie jest niższy od polskiego i wynosi 1.34 dziecka na kobietę***.
Trendy demograficzne nie przekładają się jeszcze na poziom zarobków w metropolii.
Na najniższym szczeblu drabiny społecznej są jak wszędzie pracownicy niewykwalifikowani.
Nie mniej siatka płacowa w Tajlandii niesie wiele niespodzianek. Farmaceuci w aptekach zarabiają więcej od dentystów i architektów. Płaca pielęgniarek jest wyceniona na poziomie prawników.
Dodam, że pracownicy sektora prywatnego pracują 6 dni w tygodniu i nie są zmuszeni do odprowadzania składek emerytalnych.
Oto lista płac brutto uśredniona dla kilku profesji bez nadgodzin.
Pracownik fizyczny 20,000 baht
Kasjer w supermarkecie 28,000 baht
Taksówkarz 38,000 baht
Recepcjonista hotelowy 44,000 baht
Elektryk 55,000 baht
Szef kuchni 60,000 baht
Web designer 85,000 baht
Grafik designer 90,000 baht
Pielęgniarka w prywatnym szpitalu 92,000 baht
Prawnik 95,000 baht
Cywilny inżynier 101,000 baht
IT inżynier 102,000 baht
Dentysta 113,000 baht
IT menedżer 121,000 baht
Menedżer w banku 130,000 baht
Farmaceuta 140,000 baht
Nauczyciel akademicki 147,000 baht
Nauczyciel akademicki z tytułem PhD i 20 letnim stażem 190,000 baht
Lekarz z 20 letnim stażem 220,000 baht
CEO średniej wielkości firmy 510,000 baht
Lokalny biznes w Chiang Mai
Mieszkałem w Chiang Mai przez wiele lat i poznałem wielu lokalnych mieszkańców prowadzących własną działalność gospodarczą. Moje pierwsze obserwację dotyczyły lokalnej knajpy położonej w bocznej uliczce dochodzącej do Night Bazaar gdzie serwowano dania po 20 – 30 baht od rana do wieczora. Pracowało tam dwóch kucharzy, a właścicielka jadłodajni była w stanie kupować co rok nowy samochód dla swojej kolejnej córki.
Mój Tajski kolega Art, który w wioskach północnej Tajlandii produkował bawełniane bransoletki o wartości 5 baht za sztukę, był w stanie zarabiać co miesiąc kwotę oscylującą wokół 10,000 USD. Przez 25 lat naszej znajomości odbyliśmy kilka podróży do Bangkoku oraz po północnych prowincjach. Byłem świadkiem jego zakupów kolejnych nieruchomości wokół Chiang Mai.
Kolejny Tajski kolega Nut, który od lat prowadzi wypożyczalnie skuterów na starym mieście również lokuje oszczędności w nieruchomościach. Jego portfel mieszkań na wynajem w Chiang Mai powiększa się systematycznie od lat.
Mr. Green jak nazywają go znajomi produkuje po okolicznych wioskach skórzane torebki, które eksportuje głównie do Japonii. Pracuje dla niego około trzydzieści kobiet, które szyją w swoich domach na maszynach zakupionych przez właściciela tego małego biznesu.
Wszyscy wymienieni biznesmeni nie znają pojęcia kasy fiskalnej i rozliczają się z tajskim fiskusem raz w roku obliczając swoje niskie podatki na zasadzie ryczałtowej.
Chiang Mai jest również dużym rynkiem dla nauczycieli angielskiego. Parają się tą pracą głównie cudzoziemcy i ich zarobki bez nadgodzin nie przekraczają kwoty 1,000 USD.
Płace w sferze budżetowej i emerytury
Płace budżetówki w Tajlandii są niskie i bardzo niskie. Dlaczego więc wielu ludzi po studiach humanistycznych płaci nawet łapówki za posadę państwową ?
Wszyscy na starość otrzymają emerytury. To jest ten czar i magnes przerzucania papierów z lewej strony biurka na prawą stronę przez całą karierę zawodową. Dodatkową atrakcją jest 5 dniowy tydzień pracy, co daje średnią dodatkowych 50 dni wolnych w roku w porównaniu ze sferą prywatną. Mój teść, który pracował do 60-tego roku życia na państwowej posadzie jako inżynier otrzymuje co miesiąc emeryturę równą dwóm średnich krajowych.
Dodam, że w Tajlandii nie ma powszechnego systemu emerytalnego. Tajski ZUS to system zapomogi wypłacającym wszystkim obywatelom świadczenia w wysokości 600 baht miesięcznie od 60 roku życia. Osoby w wieku 70 lat otrzymują 700 baht, a po ukończeniu wieku 80 lat kwota zwiększa się do 800 baht.
Tajski premier zarabia oficjalnie 125,000 baht miesięcznie. Jest to szokująco niska kwota, 38-krotnie mniejsza od uposażenia premiera Singapuru.
Burmistrz Bangkoku zarabia 113,000 baht.
Gubernator prowincji, odpowiednik naszego wojewody zarabia 100,000 baht.
Poseł i senator 85,000 baht
Czterogwiazdkowy generał zarabia maksymalnie 80,000 baht. W Tajlandii jest prawie dwa tysiące generałów i ich zarobki różnią się nieco.
Mój tajski kolega, który pracuje jako fachowiec IT w urzędzie wojewódzkim w Północnej Tajlandii zarabia 32,000 baht.
Na samym dole piramidy są policjanci i nauczyciele.
Inspektor policji w Chiang Mai dobija do kwoty 30,000 baht, a nauczyciel początkujący około 16,000 baht.
Wszyscy pracownicy administracji budżetowej mają dostęp do bardzo nisko oprocentowanych pożyczek w bankach państwowych. Policjanci i nauczyciele to dwie najbardziej zadłużone grupy zawodowe w Tajlandii. Mój znajomy nauczyciel w miasteczku Nan wraz ze swoją żoną pracującą w więziennictwie mają tak wykorzystany limit wszelkich pożyczek na dom, samochód i inne, że po opłaceniu wszystkich rachunków zostaje im kwota 2,000 baht na życie. Nauczyciel hoduje kury w miasteczku, aby przeżyć.
- wszystkie kwoty podawane w tekście są brutto
** kurs walutowy w kwietniu 2023 r. 1 PLN to 7,90 THB
*** dzietność 1,34 dziecka przypadającą na jedną kobietę w 2020 roku
